Nedjeljno popodne
nogometni dan
zaboravio sam sat
Sklapam oči
hvata me san
ja plovim
baj baj
Prvu fudbalsku loptu je u Kovačicu doneli su 1907. iz Bekeščabe sinovi kafedžije i trgovca Adolfa Spicera, a već 1911. je osnovan prvi fudbalski klub – Kovačički sportski klub. Iste godine održana je i prva fudbalska utakmica sa ekipom Spartaka iz Debeljače koju je tadašnji KSK izgubio rezultatom 3:1. Utakmica sa zrenjaninskim Proleterom iste gdine završila se još gore – 10:0. Ali fudbal je zaživeo i do početka Prvog svetskog rata igrale su se prijateljske utakmice sa ekipama iz Debeljače, Zrenjanina, Jaše Tomića, Novog Kozjaka, Pančeva… Veliki rat je prekinuo period prvih fudbalskih utakmica.
Godine 1927. ponovo je osnovan jedan fudbalski klub u Kovačici, imenovan je Radnički ali je potrajao samo nekoliko godina jer je 1933. osnovan Fudbalski klub Slavija koji je u periodu tridesetih pa sve do početka Drugog svetskog rata igrao u okružnoj fudbalskoj ligi za područje Zrenjanina, tadašnjeg Petrovgrada. U to međuratno vreme, Kovačicu je uhvatila prava fudalska groznica, sve masovnije se navijalo za Slaviju a osim u okviru Slavije, fudbal se igrao i rekreativno – na poljanama, na ulicama ispred kuća. Veoma rado su ga igrali mladi ali i oni malo stariji Kovačičani. Sastav tadašnjeg fudbalskog kluba govori da su za tadašnju Slaviju igrali meštani svih nacionalnosti – Slovaci, Srbi, Nemci i Mađari. Pošto je u međuratnom periodu veliku ulogu igrala i Matica slovačka u Jugoslaviji, Slavija je igrala i prijateljske utakmice sa klubovima iz slovačkih sredina – Bačkog Petrovca i Stare Pazove. Zanimljiv kuriozitet koji svedoči o fudbalskoj groznici u Kovačici je i noćna fudbalska takmica održana u avgustu 1935. između Slavije i pančevačkog SK Banat. Navodno je to bila prva odigrana noćna fudbalska utakmica u tadašnjoj Jugoslaviji. Stvari sa fudbalom u Kovačici su u to vreme išle tako daleko da je 1938. osnovan još jedan fudbalski klub – to jest ponovo je počeo sa radom – Kovačički sportski klub (KSK) sa kojim je Slavija mogla da igra domaće derbije. Naročito se pamti derbi iz 1939. koji je dobila Slavija sa 9:2. Ova dva kluba su 1941. spojena u FK Olimpija koji je igrao utakmice sa klubovima iz Zrenjanina, Novog Kozjaka, Botoša, Novog Bečeja, Mokrina i Tomaševca i to u okviru tadašnjeBanatske fudbalske lige koja je trajala tokom Drugog svetskog rata.
Nakon oslobođenja, fudbalskom klubu je vraćeno ime Slavija a tim sada čine meštani Kovačice slovačke i srpske nacionalnosti. Klub je do pedesetih igrao razne turnire, kupove, prvenstva i utakmice po grupama koje su organizovane na nivou Autonomne pokrajine Vojvodine. Kao i pre rata, bilo je i prijateljskih utakmica naročito gostovanja timova iz slovačkih vojvođanskih sredina – Stare Pazove, Bačkog Petrovca, Kisača, Pivnice… U Kovačicu u to vreme dolaze brojni obrazovani kadrovi – naročito prosvetni radnici – iz drugih sredina i donose dodatni fudbalski žar iz svojih zavičaja. Iz tog perioda se pamti i fudbaler Andrej Privracki koji je iz Slavije prešao u Mladost iz Bačkog Petrovca da bi odatle probao svoju sreću i u beogradskoj Crvenoj zvezdi! Pedesetih Slavija igra u raznim pokrajinskim, regionalnim i okružnim ligama – Banatskoj ligi, Vojvođanskoj ligi, južnobanatskoj i pančevačkoj okružnoj ligi. U tom periodu je najveći uspeh postignut 1958. – Slavija se popela na čelo tabele Južnobanatske lige (koju je tada činilo samo desetak klubova). Sledeće godine za trenera Slavije dolazi bivši trener pančevačkog Dinama Boško Petrić. Fudbalski klub Slavija dakle postaje sve ozbiljniji poduhvat…
Šezdesetih je Slavija najčešće igrala u pančevačkoj okružnoj ligi ali bilo je nastupa i u južnoj grupi Banatske lige i u Banatskoj ligi (koja je tada zapravo bila Druga vojvođanska liga). U ovom periodu Slavija je odigrala prijateljsku utakmicu sa beogradskim Partizanom ali i prve internacionalne utakmice – sa Slovanom iz Njitre, Slavojem iz Seređa i Spartakom iz Zlate Moravice (sve u tadašnjoj Čehoslovačkoj), ali na sve tri utakmice je bila poražena. Kuriozitet je bio i to što je Slavija u Čehoslovačkoj gostovala i prevratne 1968. – u vreme Praškog proleća. Od sedamdesetih pa sve do ovih dana Slavija najčešće igra u Južnobanatskoj ligi – povremeno ulazeći a povremeno ispadajući iz Prve u Drugu Južnobanatsku ligu. Za tih pet decenija, kroz petliće, pionire, podmladak i prvi tim Slavije prošle su bukvalno stotine fudbalera.
Tokom svih ovih godina i decenija u Slaviju se nikada nisu ulagale velike pare, stoga je ona ostajala i ostala samo klasičan lokalni tj. nižerazredni fudbalski klub koji je decenijama – skoro ceo vek – igrao svoje utakmice, nedeljom popodne, obezbeđujući meštanima ovog banatskog mesta lepu zabavu, razonodu, ali i priliku da ispolje lokalpatriotizam. Uprkos skromnim ulaganjima, tokom decenija ovaj klub je imao svoj stadion, pokrivenu tribinu, svlačionice i pomoćne prostorije, nekada je čak imao i zaposlene ljude koji su radili na održavanju travnjaka, dok je u okviru šireg sportskog centra Slavija (sa terenima za košarku, rukomet, odbojku, kuglanje, tenis i stoni tenis) radio i poznati ugostiteljski objekat Rasadnik koji je bio kafana ali i prostor za razne proslave, svadbe…
Cela ova priča se završila u jesen ove godine kada je fudbalski klub Slavija prestao sa radom. Iako je ova godina pre svega obeležena pandemijom koronavirusa, razlozi za prestanak rada fudbalskog kluba Slavija su pre svega finansijske prirode. Klub je dosad najviše finansirala Opština Kovačica a ove godine izgleda nije više bilo para čak ni za igru u najnižim – tzv. beton – rangovima, to jest u Drugoj južnobanatskoj ligi. Posle perioda kada je fudbalski klub Slavija veoma patio zbog ubrzane depopulacije Kovačice (odlazak mladih u inostranstvo ili veće gradove) i zbog odlaska perspektivnih igrača iz Kovačice u kvalitetnije klubove (npr. u susednu Dolinu iz Padine), prestanak opštinskog finansiranja Slavije je poslednji ekser u sanduku u kojem je konačno sahranjen kovačički fudbal. Ostaje samo pitanje, kako to, da je u zemlji za koju nas vlast uverava da je „ekonomski tigar”, izostaje opštinsko finansiranje čak i za te minimalne troškove za igru jedog lokalnog fudbalskog kluba u „beton” rangu – što podrazumeva novac za učešće u ligi, za putne troškove za gostovanja, honorare sudijama za domaće utakmice… Ako naša opština više nema ni za to, šta je sledeće što treba da očekujemo?
Biće izgleda kao u Džonijevoj pesmi sa početka teksta – nedjeljno popodne, u pola pet, prazne su ulice. Mislim o svemu, tužan je grad, odoh daleko, ispijam do dna.