Nedavno se u izdanju Saveza antifašista Srbije i beogradske izdavačke kuće „Orionart” pojavila knjiga našeg nekadašnjeg sugrađanina, novinara i publiciste Zlatoja Martinova „NDH i Nedićeva Srbija – sličnosti i razlike”.
Reč je o uporednoj analizi ova dva (pro)fašistička entiteta u Srba i Hrvata za vreme nacifašističke okupacije (1941-1945).
Osnovni podstrek za nastanak ove knjige, po rečima autora, leži u činjenici višedecenijskog postojanja nekritičkog odnosa u našoj javnosti, ali i u značajnom delu naše istoriografije, o ulozi koju je imala Nedićeva Srbija za vreme okupacije (1941-1944), kao i u revidovanju odavno dokazanih istorijskih činjenica i na toj osnovi pokušaja ne samo političke nego i istorijske rehabilitacije saradnika nacifašističkih okupatora poput Milana Nedića, Dimitrija Ljotića i Draže Mihailovića.
U tome, ističe Martinov u predgovoru knjige, prednjače današnji novoistoričari, koji gotovo u svakoj prilici u prvi plan ističu isključivo hrvatsku ustašku kolaboraciju sa nacističkom Nemačkom i Italijom, pritom ostavljajući po strani odnosno potpuno zanemarujući ili, pak, svesno marginalizujući kolaboraciju Nedićeve Srbije, odnosno njegove tzv. „vlade narodnog spasa”. Otuda se u srpskoj javnosti stiče utisak o „oduvek fašističkoj Hrvatskoj”, naspram „oduvek antifašističke Srbije”. Martinov je pokazao koliko je takav utisak istorijski pogrešan.
Tema knjige je aktuelna jer se do kraja godine očekuje konačna odluka Apelacionog suda o tome da li će Milan Nedić biti rehabilitovan, kako je to tražila ekstremna desnica u Srbiji. Nakon čitanja ove knjige savršeno je jasno da bi rehabilitacija Nedića značila otvorenu rehabilitaciju nacifašizma.
Nova knjiga Zlatoja Martinova promovisana je 25. septembra u beogradskom Medija centru. Izveštaj možete pročitati ovde.
Predstavljanje ove knjige u Pančevu, rodnom gradu autora, može se očekivati krajem oktobra ili početkom novembra.
Naslovna fotografija: Medija centar Beograd