Primedba na Nacrt Izmena i dopuna Plana detaljne regulacije naselja „Tesla” Pančevo

Gradska uprava Grada Pančeva
Sekretarijat za urbanizam, građevinske, stambeno-komunalne poslove i saobraćaj
Trg kralja Petra I br. 2-4
26000 Pančevo

Predmet: Primedba na Nacrt Izmena i dopuna Plana detaljne regulacije naselja „Tesla” Pančevo

Poštovani,

Nakon uvida u Nacrt Izmena i dopuna Plana detaljne regulacije naselja „Tesla” Pančevo podnosim primedbe na sledeće odrednice ovog Nacrta:

• Predviđena izgradnja četiri nove zgrade, obeležene slovima A, B, C i D i svih pratećih parkinga i saobraćajnice koja bi povezivala ulice Jovana Ristića i Stefana Stratimirovića. Ovim se direktno ugrožavaju stanari ulica Jovana Ristića, Kralja Milana Obrenovića, Miloša Obrenovića, Kneza Mihaila Obrenovića i Stefana Stratimirovića, kao i stanovnici celog naselja Tesla na više načina. Nova saobraćajnica prolaziće preko postojećeg DEČJEG IGRALIŠTA i zelenih površina. Takođe, deo naselja Tesla koji je već izložen pojačanom saobraćaju, buci i zagađenju usled graničenja sa TC „Big” u Miloša Obrenovića, izgradnjom nove saobraćajnice postaje još više prohodan za kretanje saobraćaja koji dolazi iz ili ide u pravcu TC „Big” sa suprotne strane istog bloka. Predložene izmene će nemerljivo uticati na smanjenje kvaliteta stanovanja postojećih stanara u datom bloku, jer će biti sveukupno izloženi većem zagađenju i buci koji će se negativno odraziti na njihovo zdravlje. Poslednjih godina došlo je do klimatskih promena i pojave ekstremnih temperaturnih krajnosti, a opšte je poznato da je vegetacija u velikoj meri regulator istog. Značajnim smanjenjem postojećih zelenih površina i sečom drveća, a istovremeno povećanje asfaltiranih površina i stambenih objekata bi dovelo do veće akumulacije toplotne energije u letnjim mesecimai boravak u ovim delovima naselja bi bio teško izdrživ usled povećanja temperature i pojave toplotnih ostrva, posebno za decu i starija lica. Stanarima gore pomenutih ulica bi se ODUZELA DVA DEČJA IGRALIŠTA i veliki deo zelenih površina, koje ih štite od obilnih padavina i poplava, čiji smo svedoci usled klimatskih promena. Više zgrada i ulica u ovom bloku već ima problem sa poplavama u podrumu i po ulicama nakon pojačanih padavina, pa bi ovi problemi bili još izraženiji. Postojeća komunalna i saobraćajna infrastuktura, u koju nije ulagano decenijama biće pod dodatnim pritiskom i doći će do njenog daljeg propadanja. Takođe, stanarima pomenutog bloka će biti oduzeto pravo na pogled i značajno će im se smanjiti osvetljenost stanova, jer će se nove zgrade graditi direktno preko puta postojećih. Zbog svih navedenih razloga, neophodno je da četiri nove zgrade i saobraćajnica budu obrisane iz plana i da u planu podele građevinskog zemljišta budu definisane kao „javna zelena blokovska površina” a ne kao „ostalo građevinsko zemljište” i „saobraćajnica”.
  
• Predložena izgradnja većeg broja parkinga na više lokacija u naselju Tesla na račun postojećih zelenih površina i drveća. Smanjenje zelenih površina i drveća smanjuje otpornost celog naselja na klimatske promene i izlaže stanovništvo većem zagađenju i buci. Iako naselje ima problem sa parkiranjem, smatram da ovaj problem treba da se reši na drugačiji način. Na primer, dodatnom biciklističkom infrastrukturom i promocijom većeg korišćenja bicikala na nivou celog grada, izgradnjom podzemnih garaža ili nekim drugim kreativnijim rešenjima. Izgradnja novih parking mesta ne sme biti na račun postojećih zelenih površina i drveća, a moguće lokacije i rešenja, prihvatljiva za lokalnu zajednicu, treba da budu rezultat neposrednog izjašnjavanja stanara i konsenzusa zajednice kroz uključivanje Mesne zajednice i skupština stanara. Urbanistička praksa kao i politike urbanog razvoja u evropskim gradovima promovišu ukidanje ili redukciju javnih parking mesta u korist zelenih i parkovskih površina i poboljšanja pešačkih i biciklističkih komunikacija. Predložena rešenja su u potpunoj suprotnosti sa evropskom praksom razvoja gradova.
  
• Povećanje spratnosti pojedinih zgrada, a posebno lokacije na kojoj se nalazi trgovinski objekat „Aroma” (kat. parcela 4769/7). Većina nadogradnja koje su rađene na Tesli prethodnih godina se nije pokazala kao dobra, jer su rađene nekvalitetno i nakon nekoliko godina je došlo do oštećenja zgrada (primer zgrade u Miloša Obrenovića 43-51, itd.) Takođe, povećanje spratnosti objekta „Arome” bi dodatno ugrozilo kvalitet života i zdravlje stanara susednih zgrada, a posebno onih na nižim spratovima, koji već imaju ogromnih problema sa bukom koja dolazi iz ovog objekta, koji je preblizu stambenim objektima. Neophodno je odustati od ove namere, a dozvoliti podizanje spratnosti pojedinačnih zgrada ISKLJUČIVO ako je većinski broj stanara zgrade saglasan sa tim i ukoliko postoje adekvatni uslovi za to. Nerihvatljiva je namera da se i u slučaju nadgradnje dodatno uzurpiraju javne površine i javno dobro podredi privatnim investitorima. U tom smislu sledeći tekst na str 53. mora biti obrisan – „Ukoliko se za neki od postojećih objekata na mestu ravnog krova podigne sprat a uslovi na parceli su takvi da ne dozoljavaju dodatnu izgradnju parking mesta, potrebe za parkiranjem je moguće rešiti na javnim parkinzima samo za broj nadograđenih jedinica”.
  
• Namera da se drvored u Miloša Obrenovića poseče u potpunosti i zameni nižim rastinjem i nižim drvećem. Ovim će naselje Tesla i svi stanovnici Miloša Obrenovića ostati bez zelenog pojasa koji štiti stanare od buke i zagađenja, koji dolaze iz jedne od najprometnijih ulica u gradu i iz TC „Big” koji je postao novi centar grada. Drvored predstavlja pluća i znamenitost ovoga grada i mora biti sačuvan znajući da je sađen planski. Neprihvatljivo je da bude isečen zbog neplanski i nepropisno postavljene infrastrukturne instalacije! Sečom ovog drvoreda se nanosi i šteta čitavom gradu, koja je teško nadoknadiva, i zbog koje će generacije trpeti. Takođe, estetski izgled ulice bi time bio potpuno narušen. Ako je zbog starosti ili bolesti drveća potrebna zamena postojećih stabala predlažem da budu zamenjena vrstom koja ima dobre ekološke i mikroklimatske karakteristike, dakle drveće koje može da naraste do 25 metara visine ima veliku lisnu površinu radi pravljenja hlada, prečišćava vazduh od izduvnih i drugih štetnih gasova, zadržava PM čestice i na taj način ublažava uticaj saobraćaja, zagađenja kao i nadolazećih klimatskih promena. Niže rastinje koje je predloženo kao zamena nema takve povoljne karakteristike i dovešće do negativnih uticaja na mikroklimu naselja i stvaranja toplotnih ostrva.

Objašnjenje:

Odredbe plana koje su predmet ove primedbe nisu u javnom interesu stanovnika naselja Tesla, kao ni celog grada, jer direktno štete njihovom zdravlju i kvalitetu života zbog svih gore navedenih razloga. Uzurpiranjem javnih površina u korist privatnih investitora se profit investitora stavlja ispred javnog interesa. Iz tog razloga, sve sporne odredbe je neophodno ukloniti iz plana i rukovoditi se ISKLJUČIVO javnim interesom, a ne interesima investitora koji poslednjih godina pokazuju pojačano interesovanje za izgradnju u našem gradu. S obzirom na to da se radi o izmenama i dopunama Plana u celini (prema Odluci o izmenama i dopunama PDR Tesla objavljen u „Služb. listu Grada Pančeva” broj 21/17, član 2.) brisanje planiranih – novih objekata (pod oznakama ”A”, ”B”, ”C” i ”D”) i saobraćajnice koja bi povezivala ulice Jovana Ristića i S. Stratimirovića, iako ucrtani još ranije, takođe je ovim omogućeno i legitimno. U suprotnom, stanovnici naselja su spremni da se bore svim legitimnim sredstvima kako bi sprečili uzurpaciju javnih i zelenih površina u korist privatnih investitora.

Sporne izmene ne doprinose unapređenju naselja, već njegovom daljem urušavanju i uvećavanju postojećih ekoloških, saobraćajnih, komunalnih i socijalnih problema u celom naselju – poplave podruma i ulica, veliki broj rupa, stara infrastuktura u čiju rekonstrukciju nije ulagano decenijama, gde neke ulice ni dan danas nisu dobile osvetljenje (npr. deo Ulice S. Stratimirovića, itd.), pretrpani kontejneri… Pogušćavanjem postojećih blokova se značajno povećava gustina naseljenosti, a da nije praćena odgovarajućom socijalnom infrastrukturom i uslugama. One već odavno ne zadovoljavaju postojeće potrebe stanovnika – nedostatak mesta u vrtiću i jaslicama, sa dugačkim listama čekanja za prijem, dugogodišnji je problem u naselju, zdravstvena ambulanta takođe ne može adekvatno da odgovori na potrebe stanovnika itd. Treba naglasiti da je naselje i dodatno opterećeno značajnim povećanjem broja stanovnika u ulicama Lava Tolstoja i Miloša Obrenovića, gde su u kratkom vremenskom periodu izgrađene mnogobrojne zgrade, kojenastavljaju i dalje da se grade.

Predložene promene značajno smanjuju otpornost naselja i grada na klimatske promene i u potpunosti narušavaju ambijentalnu celinu naselja, čije se inicijalno planiranje nesumnjivo oslanjalo na principe „Atinske povelje”, poštujući time najviše standarde u planiranju stambenih naselja – učešće zelenila, osunčanost, kvalitet stanova i javnih prostora, dostupnost usluga. Planirana seča drvoreda u Miloša Obrenovića je necivilizacijski čin kojim se urušava i identitet našeg celog grada. Očuvanje drvoreda, kao i očuvanje jednog od najzelenijih naselja u gradu je od izuzetne važnosti kada znamo da je grad Pančevo jedan od najzagađenijih gradova u Srbiji.

Planirane promene/dopune značajno menjaju strukturu naselja i „uzimaju mu dušu”, ne proističu iz adekvatnih stručnih elaborata i promišljanja, nije rađena njihova procena uticaja na životnu sredinu i ne oslanjaju se na principe održivog urbanog razvoja i „zelenog grada”. Takođe, u suprotnosti su sa sledećim ciljevima izmene plana: „definisanje površina javne namene za izgradnju javnih objekata”, „poboljšanje kvaliteta životne sredine i uvođenje mera njene zaštite”, kao i sa istim ciljevima i principima planova višeg reda – PGR-a i GUP-a.

S obzirom na to da Pančevo spada u najzagađenije gradove u Srbiji, očuvanje postojećih zelenih površina i stabala MORA biti prioritet prilikom bilo kakvog planiranja razvoja, kako pojedinačnih naselja, tako i celog grada, uz unapređenje procesa planiranja, uz veće učešće građana, učešće stručnjaka, intersektorsku saradnju, integrativni pristup i prethodne analize, na šta se grad Pančevo i obavezao usvajanjem sledećih dokumenata:

• Strategija razvoja grada Pančeva 2014-2020. (STRATEŠKI PRIORITET 5: Poboljšanje kvaliteta životne sredine i STRATEŠKI PRIORITET 8: Unapređivanje procesa planiranja u cilju kvalitetnije izrade prostornog i urbanističkih planova)
• Plan kvaliteta vazduha za grad Pančevo
• Lokalni ekološki akcioni plan

U Pančevu, dana __________________

Podnosilac primedbe:

 _________________________________
                                                                    (ime i prezime)                    

 _________________________________
                                                              (potpis)                           

 _________________________________
                                                               (adresa)                           

__________________________________
                                                                   (broj telefona)                     

Primedbu možete preuzeti ovde